SGH lijkt een sekte, waar blijft Schoof

De puinzooi in het toeslagenschandaal is weer wat groter geworden nu blijkt dat duizenden ouders mogelijk onterecht gecompenseerd zijn. Een notitie over de kwestie ligt al vijf maanden op het bureau van staatssecretaris Toeslagen Sandra ‘Memo’ Palmen (NSC). Erg gezellig werd het donderdag dus niet in de Groen van Prinstererzaal, waar de Kamercommissie Financiën zich met de bewindsvrouwe boog over de voortgang in het dossier hersteloperatie kinderopvangtoeslag. Voorafgaand aan het debat had Palmen ook nog een kritisch rapport van advocatenkantoor NautaDutilh over prinses Laurentien gestuurd. De temperamentvolle schoonzuster van koning Willem-Alexander blijkt achter de schermen bij Stichting (Gelijk)waardig Herstel (SGH) nog steeds aan de touwtjes te trekken. Ook wordt er tussen ambtenaren en SGH nog steeds met modder gegooid. Vreemd dat minister-president Dick Schoof niet ingrijpt: het Koninklijk Huis is zijn verantwoordelijkheid en niet die van Palmen.

Het vrijwillige vertrek van Brinkhorst in augustus vorig jaar blijkt vooral cosmetisch: ze heeft haar koffers helemaal niet gepakt. Volgens het rapport van NautaDutilh in opdracht van het ministerie van Financiën heeft mevrouw Van Amsberg-Brinkhorst nog steeds een ‘belangrijke, zo niet doorslaggevende’ rol bij SGH. Maar omdat die niet formeel is vastgelegd, valt een en ander ‘volledig buiten de kaders van wet- en regelgeving’. Er is sprake van een ‘ernstig gebrek aan checks and balances’. Het duo Brinkhorst en haar rechterhand Gerd van Atten wordt binnen de club als De Oprichters aangeduid en dat gremium heeft buiten zowel het bestuur als de Raad van Toezicht (met als façade oud-ChristenUnie voorman Gert-Jan Segers) alle touwtjes in handen. Komt bij dat Brinkhorst lid is van het Koninklijk Huis ‘waardoor haar een bepaald gezag toekomt waarover anderen niet beschikken’.

En dat is juridisch en politiek gevaarlijk omdat er op de integriteit van SGH en betrokkenen nog wel meer valt aan te merken. De persoonlijke stichting van Laurentien – de Number 5 Foundation – wordt ingehuurd om medewerkers van SGH te trainen en brengt kantoorkosten in rekening. Dit alles kost een kwart miljoen. Die stichting van de prinses zelf heeft overigens als statutair doel ‘het uitdragen van het gedachtegoed van Brinkhorst’, merken de juristen van NautaDutilh op. NRC ontdekte eerder dat woordvoerders van SGH worden ingehuurd voor 1,5 ton per jaar, de 30 krachten die alles coördineren pakken ruim 170.000 euro de neus. Op de financiële afdeling en bij ICT worden gemiddeld 182.400 en 220.000 euro per jaar verdiend. De juridische medewerkers verdienen het meest: 243.840 euro. Ter vergelijking: premier Schoof krijgt jaarlijks 189.000 euro.

Schoof werd in december vorig jaar door JA21-voorman Joost Eerdmans over die forse bedragen bevraagd maar de premier schoof de zaak voor zich uit. Hij wil eerst de afsluiting van de boekhouding over 2024 en het oordeel van de accountant afwachten. Die omzichtigheid hanteerde hij ook in oktober, tijdens de behandeling van de begroting van het Koninklijk Huis, toen hij vragen over Laurentien kreeg. Schoof zegde destijds toe met een brief te komen over hoe hij aankijkt tegen de ministeriële verantwoordelijkheid. Die moet nog steeds geschreven worden en komt misschien ergens in de eerste helft van dit jaar, zei Schoof vrijdag in antwoord op vragen tijdens zijn wekelijkse persconferentie.

Een schaduwbestuur genaamd De Oprichters dat alle touwtjes in handen heeft, speciale trainingen voor medewerkers die vervolgens dik betaald worden en een gedachtegoed dat moet worden uitgedragen. Een en ander doet denken aan de Scientologykerk. Met dien verstande dat deze sekte 100 miljoen euro belastinggeld te verdelen heeft en de volgens haar volgelingen uitzonderlijk voortreffelijke cultleider lid is van het Koninklijk Huis.

Dat is een constitutionele ramp in wording die niet op het bordje van staatssecretaris Palmen thuishoort. Dick moet wat doen.