Een taalkundige schaamlipcorrectie – De Groene Amsterdammer


De opening van ‘The Great Wall Vulva’, een tentoonstelling van de Britse kunstenaar Jamie McCartney, 28 November 2022

© EPA / CRISTOBAL HERRERA-ULASHKEVICH / ANP

Wie eenmaal echt met het Nederlands aan de slag gaat, komt de opmerkelijkste dingen tegen. Ik richt mij in mijn boek vooral op de waarden voor de woorden en gebruik taal als middel om systematische in- en uitsluitingsmechanismen duidelijk te maken. Dat neemt niet weg dat ik ook heel wat nieuwe woorden presenteer en constant naar nieuwe suggesties word gevraagd. Daarom ben ik momenteel druk bezig met een herziene versie van het boek waarin ik tal van nieuwe kwesties verder uitwerk, zoals die van ‘slutshaming’ en ‘body shaming’.

Over laatstgenoemde ‘lichaamsbeschaming’ gesproken, wat te denken van termen als ‘schaamhaar’, ‘schaamstreek’, ‘schaambeen’ en misschien nog wel de meest opmerkelijke term: ‘schaamlip’? Het Nederlands (en Duits) zijn uniek in deze aanduiding. Ook bij deze term speelt seksisme een rol. Want waarom zou een persoon met een vulva zich moeten schamen voor diens ‘lippen’? We spreken toch ook niet van een ‘schaambal’ of ‘schaamscrotum’?

Met zulke woorden is het niet vreemd dat veel vulvabezitters de druk voelen om hun ‘schaamhaar’ te scheren, harsen of permanent weg te laseren en plastische chirurgie aan de vulva te ondergaan. We zouden ons niet moeten hoeven schamen voor ons lichaam of lichaamseigen functies zoals haargroei. Daarom pleit ik voor de neutrale term ‘geslachtshaar’ ,‘geslachtsstreek’ en ‘geslachtsbeen’. De keuze voor ‘geslacht’ is niet alleen neutraal en genderinclusief, het maakt ook gelijk het verschil duidelijk tussen geslacht (gekoppeld aan de geslachtsstreek) en gender (die niet aan bepaalde geslachtsdelen of -kenmerken gekoppeld hoeft te zijn).

Ten slotte wil ik graag een taalkundige schaamlipcorrectie voorstellen. Ik zou ‘schaamlip’ graag vervangen voor de neutrale term ‘vulvalip’. Deze aanduiding werd ook door Ellen Laan, hoogleraar seksuele gezondheid aan de Universiteit van Amsterdam, gebruikt. Overigens kwam de Vlaamse seksuoloog Goedele Liekens in 2017 met de term ‘trotslip’. Of iedere transman met een vulva zich bij die term prettig voelt, vraag ik me af. Daarnaast zou ik liever moreel oordeelvrije terminologie bepleiten. Maar die lippen mogen natuurlijk wel sexy zijn. Daarom stel ik voor degenen die ‘vulvalip’ wat te feitelijk vinden graag een poëtischer en misschien ook wel sensueler alternatief voor, namelijk ‘venuslip’.

Lees verder:




https://www.groene.nl/artikel/een-taalkundige-schaamlipcorrectie