Afgelopen zaterdag wilde Iran het drones en raketten laten regenen op Israël. Israël is vrijwel droog gebleven. Na die Iraanse sof zegt ongeveer de hele wereld dat alles moet worden gedaan om escalatie van het conflict te voorkomen, anders dreigt het hele Midden-Oosten in brand te vliegen. Alleen in Israël, daar hoor je het woord escalatie nauwelijks. Want het voor Israël grote succes van de mislukte Iraanse aanval vraagt om meer. Plotseling is Netanyahu weer helemaal terug in zijn oude rol van de grote verdediger van Israëls veiligheid. Het afslaan van de Iraanse aanval en de brede internationale steun zijn voor hem een zoete wraak voor de Gaza-impasse.

De jongste turbulentie in het Midden-Oosten is niet begonnen met de Israëlische raket die op 1 april het Iraanse consulaat in Damascus trof en zeven hoge militairen doodde, onder wie twee hoge commandanten van de Iraanse Revolutionaire Garde. De vijandschap tussen de twee landen dateert van 1979, toen de sjah van Perzië moest vluchten en de ayatollah Khomeini aan de macht kwam. In Iran is de roep om de liquidatie van de ‘zionistische entiteit’ – de naam Israël is in Iran taboe omdat het gebruik ervan al iets van erkenning zou inhouden – al sinds jaren een vast ritueel, terwijl in Israël premier Benjamin Netanyahu, de geheime dienst Mossad en het leger onverflauwd campagne tegen Iran voeren.

In die campagne op drie fronten voert Netanyahu een kruistocht om koste wat het kost te voorkomen dat het monster Iran een atoommacht wordt. De Mossad is gespecialiseerd in het vermoorden van hoge Iraanse militairen en kernfysici. En het Israëlische leger voert aanvallen uit op Iraanse militaire doelen in Libanon en Syrië en Iraanse proxy’s, vooral Hezbollah in het zuiden van Libanon en Hamas in Gaza. De aanval op het Iraanse consulaat in Damascus, dat dienst deed als militair hoofdkwartier, paste geheel in dit patroon.

Maar voor Iran was deze aanval op nationaal grondgebied een brug te ver. Daarom besloot Teheran tot een primeur: een rechtstreekse militaire actie tegen de ‘zionistische entiteit’. We weten niet wat Iran hiermee voor ogen had. Wilde het Israël grote schade toebrengen? Of wilde het zich beperken tot een show van militair vertoon, als een teken dat het geen regionale oorlog wil en als een waarschuwing dat Iran bereid is terug te slaan?

In het eerste geval is de opzet mislukt doordat bijna al het vliegende wapentuig is neergehaald voordat het doel kon treffen. In het tweede geval is de show een haast belachelijke speldenprik gebleken, waar de ayatollahs niet blij mee zullen zijn. Hoe dan ook, de gevolgen kunnen zeer ernstig zijn. De Israëlische regering wil Iran immers afstraffen, of de aanval nu een show is geweest of niet. Israël, altijd bereid om zijn spierballen te laten zien, kan zelfs een mislukte poging om met zijn kracht te spotten niet dulden. Vorige week al waren de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken daar heel duidelijk over: als Iran een aanval uitvoert op Israël, zal Israël een aanval uitvoeren op Iran.

Tot vorige week was Israël nog een internationale paria vanwege het genadeloze optreden van het leger in Gaza. De aanval van Iran heeft een radicale omslag gebracht. Ineens krijgt Israël volop steun en wordt er op aangedrongen om de paria-status van Iran nog verder aan te scherpen. Ineens lijkt Gaza niet meer te bestaan. Gisteren nog had VN-secretaris-generaal António Guterres alleen maar woorden van afgrijzen over het Israëlische optreden in Gaza en werd hij in Jeruzalem voor een fellow traveler van Hamas versleten, vandaag veroordeelt hij de Iraanse aanval op hetzelfde Israël.

Het neerhalen van de Iraanse raketten en drones ziet de Israëlische legerleiding als een eervolle revanche voor de veronachtzaming van alle inlichtingen dat Hamas bezig was met de voorbereiding van een grootscheepse actie tegen Israël, die ten slotte op 7 oktober vorig jaar een feit werd. Die eer gaat echter niet alleen naar het Israëlische leger, maar ook naar de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Jordanië en Bahrein. In Israël is hier en daar al gepleit om deze samenwerking uit te bouwen tot een nieuwe coalitie, die als doel heeft Iran mores te leren.

Alleen al de VS hebben ruim tachtig drones en zes ballistische raketten uit de lucht gehaald. Het bewijst hoe belangrijk de VS nog altijd zijn voor hun rebelse cliënt Israël. President Joe Biden heeft zich in een pijnlijke spagaat moeten wringen om Israël plotseling de ‘geharnaste’ Amerikaanse steun aan te bieden in de confrontatie met Iran. Het is hetzelfde Israël dat hij vanwege het optreden in Gaza steeds meer was gaan kapittelen. Kennelijk is Iran als vijand veel belangrijker voor de VS dan Hamas.

Alle landen die er toe doen, China en Rusland incluis, hebben aangedrongen op kalmte en terughoudendheid, want geen van alle hebben ze belang bij een nieuwe oorlog. Biden is er duidelijk niet gerust op. Anders had hij Israël niet bezworen om geen wraak te nemen op Iran. De afloop van de Iraanse aanval, zei hij, is op zichzelf al een Israëlische overwinning, die niet nog eens met een represaille hoeft te worden onderstreept.

Maar Netanyahu laat zich door niemand iets gezeggen, zelfs door Biden niet. Hij heeft al verzekerd dat de terugtrekking van de meeste Israëlische troepen uit Gaza tijdelijk is. Hij liet ook weten dat de datum al is vastgesteld voor een aanval op de zuidelijke stad Rafah, waar Hamas zijn strijders zou hebben geconcentreerd en de Israëlische gijzelaars zou vasthouden. Dat zei hij kort nadat Biden hem duidelijk had gemaakt dat hij fel gekant is tegen zo’n aanval. Het uitroken van Hamas zou immers neerkomen op een immense ramp voor de ruim één miljoen Gazanen die naar Rafah zijn gevlucht.

Voor Netanyahu draait alles om zijn politieke overleving. Hij heeft al van de nood een deugd proberen te maken: ‘Zien jullie nu wat voor terroristisch vlees we met de Palestijnen in de kuip hebben? Wat denken jullie dat er zal gebeuren als ze een eigen staat krijgen? Ik heb daar altijd tegen gewaarschuwd. Zie je wel dat ik gelijk had?’ Paradoxaal genoeg heeft Irans hoogste leider ayatollah Khamenei de Israëlische premier een grote
dienst bewezen voor zijn overlevingsstrijd. Na de mislukte aanval van zaterdag kan Netanyahu zich immers weer opwerpen als Israëls ‘Mr. Security’, een officieus predicaat dat hij na de moordtocht van Hamas op 7 oktober had verloren. Het volk kan weer volop op hem vertrouwen voor hun veiligheid, zo luidt zijn nieuwe boodschap aan de Israëliërs: ‘Zie je wel dat ik altijd gelijk heb gehad met mijn waarschuwingen tegen het Iraanse gevaar?’ De aanval op het Iraanse consulaat in Damascus heeft dus effect gehad. Precies het effect dat Netanyahu daarmee had beoogd.

Lees verder: