1. The North

Niets haalt de waarheid zozeer naar boven als wandelen in de natuur. Was getekend: een wandelaar op leeftijd in de film The North. Luttele minuten later wijst hij naar zijn vrouw, die hem aan het eind van het pad opwacht met haar busje. Ze steekt haar hand op. Er verschijnt een ingetogen glimlach op haar gezicht. ‘Kijk’, zegt de man, terwijl hij haar kant op wijst. ‘Is het uitzicht niet prachtig?’

Op het eerste gezicht gaat de film over wandelen en vriendschap. Over de vraag of je een oude vriendschap nieuw leven in kunt blazen. Hoe je de Schotse West Highland Way en de Cape Wrath Trail kunt bewandelen zonder te verdwalen. Over wat je besluit te delen van je innerlijke belevingswereld – en de afweging of je gezelschap daar het juiste publiek voor is. En of je als vriend het recht op die binnenwereld kan verliezen.

Meer nog dan dat gaat het over het leven laten gebeuren. De fysieke sensatie die het overneemt als je je lichaam simpelweg voortduwt. Het overkomt hoofdrolspeler Chris (Bart Harder). Halverwege de film valt er iets over hem heen, een verlichting, een siddering. Hij hoort de vogel, nee, hij doorlééft de vogel. Probeer eens je lichaam mee te nemen naar de film. En je begrijpt het.

En o ja, mocht je in Den Haag zijn, kijk The North dan in het Flora Filmtheater, een romantisch filmhuis met restaurant op het dak – panoramisch uitzicht over de stad inbegrepen.

2. Berghonger

Nog meer bergen, sorry. Maar dit boek van Fleur Jongepier gaat over zoveel meer dan dat. Als je liefhebber bent van de filosoof Maurice Merleau-Ponty, is dit het volgende boek dat je moet lezen. Ze maakt inzichtelijk wat geleefde ervaring is en wat er gebeurt als je dit niet vertaalt naar levenskeuzes.

Eerder schreef Jongepier al een essay in NRC over haar ‘bergzelf’ en vraagt ze zich af waarom ze op zeeniveau zo snel verdwaalt in alledaagse beslommeringen. In dit boek zet ze uiteen hoe dat komt en reflecteert ze op de intuïtieve armoede in het academische milieu. Hoe kan het dat ze daar haar lijf niet voelt, haar mond niet spreken wil?

Misschien moeten we het lichaam meer denkkracht toekennen, schrijft ze: ‘Misschien kan een buik ook iets vrezen, kunnen blote voeten zich verheugen, tintelende vingers verwachten en kan een borstkas waarschuwen.’

3. Ervaring voor beginners

Voor veel grote cabaretiers is Theo Maassen een soort heilige. Misschien ook omdat hij zich daar vaak naar gedraagt. In een aflevering van de podcast Ervaring voor beginners zei hij eens: ‘Als ik zelf een optreden verneuk, geef ik daarna alsnog advies aan andere cabaretiers. Zo ben ik dan ook wel weer.’ Een heilige met zelfreflectie.

In deze serie bevraagt hij mede-kunstenaars: van cabaretiers en actrices tot schrijvers. Hij ontleedt niet alleen hoe iemand werkt en denkt, maar ook waaróm iemand werkt. Voor wie doe je het? Fascinerend is het gesprek tussen hem en Daniël Arends, waarin Arends hem de wedervraag stelt of hij eigenlijk wel doorheeft dat ook hij onzeker is. Erkenning zoekt.

Het zijn menselijke gesprekken, over de vraag of je wordt wie je altijd al was, of dat je iets wordt omdat je hoopt iemand te zijn. Mijn persoonlijke favoriet zijn de gesprekken met zijn mede-cabaretiers, vooral als Maassen vertelt over het democratische gehalte van de grap. Hoe onaangepast, wankel of verlegen iemand ook is, een goede grap is een goede grap.