Rechtzoekenden voor bepaalde zaken vanaf 1 maart terecht bij de ‘regelrechter’ in de rechtbanken van Den Haag, Overijssel, Rotterdam en Zeeland-West-Brabant. Deze nieuwe proefprocedure, die drie jaar duurt, stelt rechtzoekenden in staat om eenvoudig een geschil over geldbedragen aan de rechter voor te leggen, terwijl de tegenpartij ook op een gemakkelijke manier verweer kan voeren.

 

Redactie, TPO, 28 februari 2025 – De procedure is speciaal ontworpen voor vorderingen tot 5.000 euro en vooral gericht op kwetsbare groepen, zoals arbeidsmigranten en flexwerkers, die vaak in een afhankelijke positie tegenover hun werkgever staan.

De regelrechter is bedoeld voor kantonzaken over vorderingen van werknemers op grond van een arbeidsovereenkomst en voor geldvorderingen tot een bedrag van 5.000 euro van een natuurlijke persoon. Bij de kantonzaken is het niet verplicht om een advocaat in te schakelen, wat de drempel verlaagt voor de betrokkenen.

Toegankelijke procedure voor kwetsbare werknemers

De procedure richt zich in het bijzonder op de kwetsbare positie van werknemers, zoals arbeidsmigranten, die de weg naar de rechter vaak moeilijk kunnen vinden, vooral door taalbarrières en beperkte kennis van juridische procedures.

Bij de regelrechter is het mogelijk om een zaak te starten of verweer te voeren via een eenvoudig formulier, dat ook digitaal kan worden ingediend. Er is geen deurwaarder nodig om de zaak in gang te zetten en juridische documenten hoeven niet te worden opgesteld.

Tijdens de procedure kunnen partijen eenvoudig vragen stellen aan de rechter en worden ze laagdrempelig geïnformeerd over het verloop van hun zaak. Indien nodig kan een tolk kosteloos worden ingeschakeld, wat vooral nuttig is voor rechtzoekenden die de Nederlandse taal niet beheersen.

Verplichting tot een mondelinge behandeling

Wat deze procedure onderscheidt van de normale procedure is de verplichting tot een mondelinge behandeling. Bij de regelrechter wordt van elke zaak een mondelinge behandeling gehouden, partijen krijgen kort voor de behandeling een herinnering over het belang hiervan. Deze aanpak moet leiden tot een snellere procedure en vergroot de kans op een oplossing tijdens de mondelinge behandeling.

Als partijen er niet in slagen om onderling tot een oplossing te komen, zal de rechter snel een uitspraak doen, direct na of tijdens de mondelinge behandeling.

De regelrechter is beschikbaar in de rechtbanken van Den Haag, Overijssel, Rotterdam en Zeeland-West-Brabant. Deze rechtbanken hebben reeds ervaring met laagdrempelige procedures, zoals de Haagse wijkrechter en de Overijsselse overlegrechter. Ze bevinden zich in regio’s waar relatief veel arbeidsmigranten wonen of werken, wat ervoor zorgt dat de procedure goed aansluit bij de behoeften van de doelgroep en de lokale context.

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Eddy van Hijum (NSC): “Te vaak komen werkgevers financiële afspraken met arbeidsmigranten, flexwerkers en zzp’ers niet na. Ik ben blij dat we met de regelrechter een aantal drempels weghalen waardoor het makkelijker wordt om naar de rechter te stappen. Zo krijgen arbeidsmigranten waar ze recht op hebben. Daarnaast zetten we met de regelrechter opnieuw een belangrijke stap in het doorbreken van het verdienmodel van malafide uitzendbureaus.’’

Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging

De experimenten met de regelrechter duren drie jaar en worden gedurende deze periode geëvalueerd. De evaluatie zal bepalen of het wenselijk is om de procedure of onderdelen ervan permanent wettelijk vast te leggen. Dit experiment is een voortzetting van eerdere pilots door de Rechtspraak, die beogen de toegang tot de rechter voor kwetsbare groepen te vergemakkelijken en de rechtspraak toegankelijker te maken.

Het is ook het eerste experiment dat valt onder de Tijdelijke Experimentenwet rechtspleging, die afwijkt van de reguliere procedures om innovatie in de rechtspraak te bevorderen.

Informatie

Rechtzoekenden worden op verschillende manieren geïnformeerd over de nieuwe procedure. Informatie zal beschikbaar zijn via flyers en brieven, zowel in het Nederlands als Engels. Daarnaast zal de Rechtspraak uitgebreide informatie plaatsen op de website rechtspraak.nl en kunnen arbeidsmigranten terecht bij Work in NL-punten voor laagdrempelig advies over hun rechten en plichten.

Ook het Juridisch Loket, dat rechtshulp biedt aan mensen met een laag inkomen, zal informatie verschaffen over de procedure.

Verder zullen sociale partners en organisaties die zich richten op arbeidsrecht, zoals vakbonden en andere juridische hulpinstanties, ook informatie verstrekken over de regelrechter. Het Juridisch Loket zal bijvoorbeeld arbeidsmigranten in onder andere Zuid-Holland en Noord-Brabant ondersteunen in hun eigen taal, zoals Pools, Roemeens en Bulgaars, zodat ook deze groepen goed geïnformeerd kunnen worden over de procedure.

Bron: ministerie van Justitie en Veiligheid in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid